 |
 |
 |
Foto hiernaast links:
Zicht vanaf de Barzestraat aan het Brigandkapelletje. De molen stond op de hoogte precies waar je
nu midden-links aan de horizon de bungalow van Sabine en Frank Sobry ziet.
kst
Hierboven:
Detail uit kaart 7 van het landboek van Hulste uit 1715. Hier zie je enkel de molen. De hofstede was er toen nog niet.
De dreef in het midden loopt vanaf de Barzestraat aan het Brigandkapelletje omhoog naar de molen.
De schuine weg van onder rechts naar de molen toe bestaat niet meer. Ook alle wegen boven de molen zijn opgeheven.
ie
Hierboven: uitsnit van de Poppkaart. Bekijk hier de volledige Poppkaart.
De verdwenen molen op ‘t Hoog-Wallegem
Tot vlak voor WO I stond nog een molen op ‘t Hoog-Wallegem, het hoogste punt van Hulste (ca 35 m boven de zeespiegel). De oudst teruggevonden vermelding van die molen dateert van 1445. Maar van wanneer hij er stond kan niet meer achterhaald worden.
In 1571 was ene Joos Loncke de eigenaar en de molenaar. Dat weten we uit een belastingskohier van dat jaar (20ste Penningkohier). Nog elf generaties lang bleef deze molenaarsfamilie op ‘t Hoog-Wallegem.
We weten ook waar precies de molen stond. Op die plek staat nu een huis: Wantestraat 11. Het is het huis dat Sylvère Malfait en zijn vrouw Anna De Pourcq lieten bouwen voor hun pensioentijd. Dit huis is te bereiken vanuit de Wantestraat, maar ook langs een steile weg vanuit de Barzestraat tegenover de vroegere herberg ‘De Vijfwegen’ dichtbij de Brigandskapel.
Sylvère Malfait was de vader van onze gekende dorpsfiguur Jacques Malfait (Jachriss) en de grootvader van Sabine Malfait (dochter van Roland †2003) die met haar man Frank Sobry en hun twee kinderen nu op die historische plek wonen.
De molen was van het type ‘staakmolen, met torenkot, duidelijk getekend op kaart 7 van het landboek van Hulste uit 1715 (zie bovenste afbeelding hiernaast). Maar hij staat er alleen want de hofstede werd pas in 1740 gebouwd. Op heel de Barze stonden toen slechts een vijftal huizen. Op de Poppkaart van rond 1850 daarentegen merk je al de hofstede Loncke (nu Malfait).
In 1826, kort na de dood van Clement Loncke (†1824) en zijn vrouw Isabelle Vandekerckhove (†1820), werd dit groot bedrijf - hofstede en molen - gesplitst. De hofstede werd verpacht, maar op de molen bleef een Loncke, eerst de toen nog minderjarige Ferdinand, zoon van Clement Loncke.
Het zat de Loncke’s in de genen. Ferdinands broer, Jean-Baptist Loncke, kwam terecht in een andere molen in Hulste: de Muizelmolen. In 1840 kocht hij de resten of de ruines van de in 1817 afgebrande molen en liet deze helemaal herbouwen.
En zeggen dat hun zuster Rosalie Loncke toen al getrouwd was met de molenaar op de Hillemolen in Zwevezele. Van molenaars gesproken, om een lang verhaal kort te maken: op ‘t Hoog-Wallegem kwam na Ferdinand (†1864) zijn zoon Leo-Clemens (†1896) en vervolgens, als laatste molenaar, zijn kleinzoon Richard Loncke die na de dood van zijn vrouw in 1911 naar Frankrijk is getrokken waar hij in 1956 in Le Neubourg (Haute-Normandie) overleed.
De molen, in verval geraakt na 1900, werd in 1912 verkocht en door de nieuwe eigenaar afgebroken.
Einde van een tijdperk! Bijna 350 jaar en twaalf generaties lang waren de Loncke’s molenaar op ‘t Hoog-Wallegem.